ÇEKİŞMESİZ YARGI İŞLERİ NELERDİR?

ÇEKİŞMESİZ YARGI İŞLERİ NELERDİR?

*** Çekişmesiz yargı, hukukun, mahkemelerce, aşağıdaki üç ölçütten birine veya birkaçına göre bu yargıya giren işlere uygulanmasıdır:
a-) İlgililer arasında uyuşmazlık olmayan haller
b-) İlgililerin, ileri sürülebileceği herhangi bir hakkının bulunmadığı haller
c-) Hakimin resen harekete geçtiği haller

*** Çekişmesiz yargıda eğer özel bir düzenleme bulunmuyorsa, görevli mahkeme kural olarak sulh hukuk mahkemesidir. (6100 S. K. m. 383)

***Çekişmesiz yargıda özel bir düzenleme bulunmuyorsa, yetkili mahkeme, talepte bulunanın veya ilgilerden birinin oturduğu yer mahkemesidir. (6100 S. K. m. 384)

***Çekişmesiz yargı işlerinde, niteliğine uygun düştüğü ölçüde, basit yargılama usulü uygulanır. (6100 S. K. m. 385/I)

*** Çekişmesiz yargı işlerinde aksine bir hüküm bulunmadıkça resen araştırma ilkesi geçerlidir. (6100 S. K. m. 385/II)

*** Mahkemeler dışındaki resmi makamlara bırakılan çekişmesiz yargı işlerinde uygulanacak usul, ilgili özel kanunlarında belirtilen hükümlere tabidir. (6100 S. K. m. 385/III)

*** Çekişmesiz yargı işleri arasında yer alan mühürleme, deftere geçirme ve yemin tutanağı düzenleme gibi işlerin icrası sırasında dikkate alınması ve düzenlenecek belgeye yansıtılması sırasında gözetilecek olan hususların ayrıntıyı gerektirmesi sebebiyle bu detaylandırma, Adalet Bakanlığı tarafından çıkarılacak yönetmelikte belirlenir. (6100 S. K. m. 386)

*** Çekişmesiz yargı işlerinde verilen kararlara karşı hukuki yararı bulunan ilgililer, özel kanuni düzenlemeler saklı kalmak kaydıyla, kararın öğrenilmesinden itibaren iki hafta içinde, istinaf yoluna başvurabilirler. Ancak (6100 S. K. m. 387)

*** Kanunlarda aksine hüküm olmadıkça, çekişmesiz yargı kararları maddî anlamda kesin hüküm oluşturmaz. (6100 S. K. m. 388)

 

*** ÖRNEKLEYİCİ SAYIM ***
(6100 S. K. m. 382)
YARGI İŞLERİ KONU
Kişiler hukukundaki çekişmesiz yargı işleri Ergin kılınma
Ad ve soyadın değiştirilmesi
Ölüm karinesi sebebiyle (ilgili yerin mülki amirinin emriyle) nüfus kütüğüne ölü kaydı düşülen kişinin sağ olduğunun tespiti
Gaiplik kararı
Kişisel durum sicilindeki kaydın düzeltilmesi
Aile hukukundaki çekişmesiz yargı işleri Henüz evlenme yaşında olmayanların evlenmesine izin verme
Gaiplik nedeniyle evliliğin feshi
Evlendirme memurunun, evlenme başvurusunu ret kararına karşı yapılan itiraz
Yeniden evlenmede bekleme süresinin hakim tarafından kaldırılması
Terk eden eşin ortak konuta davet edilmesi
Eşlerden birinin, evlilik birliğini tek başına temsil etmek konusunda yetkili kılınması
Aile konutu ile ilgili işlemler için diğer eşin rızasının sağlanamadığı hallerde hakimin müdahalesinin istenmesi
Mevcut mal rejiminin eşlerden birinin veya alacaklıların talebiyle mal ayrılığına dönüştürülmesi ve sebeplerin ortadan kalkması halinde mal ayrılığından eski rejime geri dönülmesi
Paylaşmalı mal ayrılığında boşanma veya evliliğin iptali halinde, aile konutu ve ev eşyasını hangi eşin kullanmaya devam edeceği hakkında karar verilmesi
Sağ kalan eşe aile konutu üzerinde ve ev eşyası üzerinde mülkiyet veya intifa hakkı tanınması
Mal ortaklığında eşlerden birinin mirası reddine izin verilmesi
Ana babaya çocuğun mallarından bir kısmını çocuğun bakım ve eğitimi için sarf etme izninin verilmesi
Velayetin kaldırılması, velayetin eşlerden birinden alınarak diğerine verilmesi ve kaldırılan velayetin geri verilmesi
Hakimin çocuğun mallarının yönetimine müdahale etmesi ve çocuğun mallarının yönetiminin kayyıma devri
Evlilik sona erince velayet kendisinde kalan eşin, hakime çocuğun malları hakkında defter sunması
Aile yurdunun kurulmasına izin verilmesi, kuruluşun tebliğ ve ilanı, kapatılması halinde tapu sicilindeki şerhin silinmesine izin verilmesi, taşınmazın bizzat malik veya ailesi tarafından kullanılması şartına geçici olarak istisna tanınması
14/1/1998 tarihli ve 4320 sayılı Ailenin Korunmasına Dair Kanuna göre aile mahkemesi hakimi tarafından karar verilecek tedbirler
Çocuk hakimi tarafından, çocuğun anası, babası, vasisi, bakım ve gözetiminden sorumlu kimse, Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu ve Cumhuriyet savcısının istemi üzerine veya resen çocuklar hakkında koruyucu ve destekleyici tedbir kararı alınması
Vesayet işleri
Miras hukukundaki çekişmesiz yargı işleri Sulh hakimi tarafından resmi vasiyetname düzenlenmesi; el yazısı ile vasiyetnamenin sulh hakimi tarafından saklanması; sözlü vasiyetname tutanağının sulh veya asliye mahkemesine tevdii
Vasiyeti yerine getirme görevlisine görevinin bildirilmesi
Vasiyeti yerine getirme görevlisinin tereke malları üzerinde tasarruf etmesine izin verilmesi
Gaibin mirasçılarına, gaibe düşen miras payının teslim edilmesi
Tereke mallarının korunması ve hak sahiplerine ulaşmasını sağlamak için önlem alınması
Mirasçılık belgesi verilmesi
Terekenin yazımı işleminin sona erdiğinin mirasçılara bildirilmesi, mirasın reddi beyanının tespiti ve tescili; mirasın reddinin, mirası reddeden kişiden sonra gelen mirasçılara bildirilmesi; mirasın reddi süresinin uzatılması
Terekenin resmi defterinin tutulması
Sulh hakiminin özellikleri olan eşyanın mirasçılardan birine tahsis edilmesi veya satılmasına karar vermesi
Eşya hukukundaki çekişmesiz yargı işleri Taşınmaz üzerinde taraf oluşturulmasına ve hak ihlaline sebebiyet vermeyecek düzeltmelerin yapılması
Taşınmaz rehninde alacaklı için kayyım tayini
Borçlar hukukundaki çekişmesiz yargı işleri Yetkisi sona eren temsilcinin temsil belgesini mahkemeye teslimi
Borçluya ifa veya teminat göstermesi için süre verilmesi
Tevdi mahalli belirlenmesi veya tevdi edilemeyecek eşyanın satılması
Alacaklısı ihtilaflı olan borcun mahkemeye tevdii
Ayıplı hayvanın bilirkişi tarafından muayenesi
Mesafeli satımlarda ayıbın tespiti veya ayıplı malın satılmasına izin verilmesi
İşçiye kardan hisse verilmesini öngören iş sözleşmesinde, mahkemenin işverenin hesaplarını inceleyecek bir kişi tayin etmesi
Eser sözleşmesinde eserin ayıplı olup olmadığının bilirkişiye tespit ettirilmesi
Satılmak için komisyoncuya gönderilen eşyanın hasarının tespiti
Komisyoncu elindeki malın açık artırma ile satışına izin verilmesi
Ticaret hukukundaki çekişmesiz yargı işleri Ticari defterlerin zıyaı halinde belge verilmesi
Acentenin müvekkili hesabına teslim aldığı malın Borçlar Kanununa göre satılması
Kollektif şirketin tasfiyesinde tasfiye memuru tayini
Komanditer ortağın talebiyle şirket hesaplarını incelemek için eksper tayini
Anonim şirkette ayni sermaye konulması, tescilden itibaren iki yıl içinde sermayenin onda birini aşan tutarda işletme devralınması ve sermaye azaltılmasında bilirkişi raporu alınması ve mahkemenin izni
Kıymetli evrakın iptali
Eşya taşımada eşyanın hasar ve eksiğinin tespit edilmesi; teslim edilememesi halinde Borçlar Kanunu hükümlerine göre satılmasına karar verilmesi; gönderilen eşyanın mahkeme marifetiyle muayenesi
Gemi ipoteğinde, malikin bulunamadığı hallerde kayyım tayini
Deniz raporu tanzimi
Kırkambar sözleşmesinde geminin hareket gününün mahkeme tarafından tayini
Navlun sözleşmesinde, boşaltma limanında malların hal ve vaziyetinin, ölçü, sayı ve tartısının ekspere tespit ettirilmesi
Müşterek avaryalarda dispeççi tayini ve dispecin mahkemece tasdiki
Denizcilik rizikolarına karşı sigortalarda zararın ve kapsamının belirlenmesi için bilirkişi tayini
Kooperatiflerde ayni sermayeye değer biçilmesi için bilirkişi tayini
İcra ve iflas hukukundaki çekişmesiz yargı işleri İpotekli alacakta alacaklının gaipliği veya alacağı almaktan kaçınması halinde, borç tutarının icra dairesine tevdi edilmesi üzerine icra mahkemesi tarafından ipoteğin fekkine karar verilmesi
Doğrudan doğruya iflas
İflasın kaldırılması
İflasın kapanmasına karar verilmesi
Reddolunmuş mirasın tasfiyesinin, mirasçılardan birinin mirası kabul talebi üzerine mahkeme tarafından durdurulması
Konkordato mühleti verilmesi ve komiserin atanması
Konkordatonun tasdiki
Sermaye şirketleri ve kooperatiflerin uzlaşma yoluyla yeniden yapılandırılmasında projenin ilanı ve ara dönem denetçisinin atanması
Fevkalade hallerde, kusuru olmaksızın borçlarını yerine getiremeyen borçluya mühlet verilmesi
Çeşitli kanunlardaki çekişmesiz yargı işleri Nüfus kütüklerinin sayfa birleşim yerlerinin asliye hukuk mahkemesince mühürlenmesi
Noterlerin göreve başlarken mahkemede yemin ettirilmeleri
Noter evrak ve defterlerinden alınarak başka yere gönderilecek örneklerin mahkeme tarafından tasdiki
Kamu görevlilerinin mahkeme huzurunda kanunen yemin etme zorunluluğunun öngörüldüğü diğer durumlar

 

Yorum Yap

Arayın